Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

dextras fallere

  • 1 dexter

    dexter, tera, terum u. (gew.) tra, trum, Compar. dexterior, n. - ius, Genet. -iōris, Superl. dextimus (dextumus), a, um (δεξιτερός), recht, nicht link (Ggstz. sinister, laevus), I) eig.: A) adi., recht, rechts befindlich, -gelegen usw., oculus, Nep.: manus, Cic.: umerus, Quint.: cornu (Flügel des Heeres), Caes.: ripa (Ggstz. sinistra), Plin.: Ianus (Durchgang), Liv.: ab dextra parte, Caes.: ab dextro latere hostium, Caes.: rota dexterior (Ggstz. sinisterior), Ov.: dexterius cornu (Ggstz. c. sinisterius), Galb. in Cic. ep. u. Iustin.: dexteriore parte (Ggstz. laevā), Ov.: in dexteriore parte (Ggstz. in sinisteriore), Varro LL.: in dexteriorem partem abire (Ggstz. in sinisteriorem p.), Varro: dextris et propioribus compendiis ire, rechts auf nähern Richtwegen, Tac.: a primo compito dextima via, Varro sat. Men. 402. – v. leb. Wesen, dexter abis, gehst rechts ab, Verg.: equus dexterior, das Handpferd, Suet.: apud dextimos, Sall. – B) subst.: 1) dextera od. zsgz. dextra, ae, f. (sc. manus), die rechte Hand, die Rechte, u. die rechte Seite (Ggstz. sinistra od. laeva), a) eig., Cic. u.a.: ad dextram, zur Rechten, rechts, Cic.: a dextra, von der Rechten, rechts, Cic.: ebenso bl. dexterā od. dextrā, Sall. u. Caes.: dextrā atque sinistrā, zur rechten u. linken Seite des Zugs, Suet.: dextrā sinistrāque, dextrā sinistrā, Auct. b. Afr.: dextrā m. Dat., dextrā Danuvio, Eutr.: m. Acc.: dextrā Adherbalem assedit, Sall.: dextrā viam, zur R. der Landstraße, Liv. 8, 15, 8: dextrā ac sinistrā fornicem, Fest. 206 (b), 18. – dextram dare, die Hand reichen (als Zeichen der Treue), gew. datā dextrā, Nep. u. Liv.: datā atque acceptā dexterā, Pacat. pan.: datis inter se dextris (beim Abschied), Liv.: dextram dare alci, jmdm. die Rechte reichen, als Zeichen der Freundschaft, Verg.: dextras iungere, sich die Hände reichen (u. so Freundschaft schließen), Verg. – b) bildl.: α) (v. Handschlag bei Versprechungen) = feierliches Versprechen, feierliche Versicherung = Zusage, das durch Handschlag gegebene Wort, die versprochene Treue, dextras mittere (δεξιὰν πέμπειν), Nep. u. Tac.: dextram ferre (δεξιὰν φέρειν), Iustin.: dextras renovare, die früher einander gemachten Versprechungen erneuern, Tac.: dominorum dextras fallere, die Treue gegen die Herren, Verg. Vgl. Benecke Iustin. 11, 15 extr. Bremi Nep. Dat. 10, 1. – β) (von der Handreichung zur Hilfe) dextram alci tendere od. porrigere, Hilfe leisten, Cic. – γ) (von der rechten Hand od. Faust als Sitz der Tapferkeit, Stärke) = Tapferkeit, gloria dextrae, Sil.: bes. meā, suā dextrā, durch meine, seine Hand od. Faust, Tapferkeit, Ov., Hor. u.a. – c) (poet.) meton., die helfende Hand = Hilfstruppen, Truppen, Soldaten, dextras emere, mercari, Sil. – 2) (wie τὰ δεξιά) dextera od. dextra, ōrum, n., was rechts ist, die rechte Seite (Ggstz. laeva), Lucr. 2, 488. Cic. Tim. 42: Compar., dexteriora petunt, Claud. epigr. 1, 14. – v. Örtl. = die rechtstiegende Küste, das rechte Ufer, dextra Ponti, Vell. 2, 40, 1: eius (fluminis) dextra, Plin. 6, 99. – II) übtr.: a) als glückliches Anzeichen zur Rechten erscheinend, Glück-, Heil bringend, glücklich, gnädig, von Göttern, dexter adi, Verg.: dexter stetit, wie ein glücklicher, heilbringender Dämon, Hor. – b) passend, günstig, recht, potestas (Gelegenheit), Verg.: dextro tempore (Ggstz. laevo tempore), Hor.: quis rebus dexter modus, wie das Werk am besten zu vollenden, Verg. – c) v. Pers. = gewandt, anstellig, Liv. 8, 36, 7: et Marius scripti dexter in omne genus, jeder Art von schriftlicher Darstellung (als Dichter) mächtig, Ov. ex Pont. 4, 16, 24. – / Über die Formen dexter, tera, terum u. -tra, -trum s. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 2. S. 8–15. – Abl. Plur. Femin. ungew. dextrabus, Liv. Andr. Odyss. fr. bei Non. 493, 20 (wo deque manibus dextrabus).

    lateinisch-deutsches > dexter

  • 2 dexter

    dexter, tera, terum u. (gew.) tra, trum, Compar. dexterior, n. - ius, Genet. -iōris, Superl. dextimus (dextumus), a, um (δεξιτερός), recht, nicht link (Ggstz. sinister, laevus), I) eig.: A) adi., recht, rechts befindlich, -gelegen usw., oculus, Nep.: manus, Cic.: umerus, Quint.: cornu (Flügel des Heeres), Caes.: ripa (Ggstz. sinistra), Plin.: Ianus (Durchgang), Liv.: ab dextra parte, Caes.: ab dextro latere hostium, Caes.: rota dexterior (Ggstz. sinisterior), Ov.: dexterius cornu (Ggstz. c. sinisterius), Galb. in Cic. ep. u. Iustin.: dexteriore parte (Ggstz. laevā), Ov.: in dexteriore parte (Ggstz. in sinisteriore), Varro LL.: in dexteriorem partem abire (Ggstz. in sinisteriorem p.), Varro: dextris et propioribus compendiis ire, rechts auf nähern Richtwegen, Tac.: a primo compito dextima via, Varro sat. Men. 402. – v. leb. Wesen, dexter abis, gehst rechts ab, Verg.: equus dexterior, das Handpferd, Suet.: apud dextimos, Sall. – B) subst.: 1) dextera od. zsgz. dextra, ae, f. (sc. manus), die rechte Hand, die Rechte, u. die rechte Seite (Ggstz. sinistra od. laeva), a) eig., Cic. u.a.: ad dextram, zur Rechten, rechts, Cic.: a dextra, von der Rechten, rechts, Cic.: ebenso bl. dexterā od. dextrā, Sall. u. Caes.: dextrā atque sinistrā, zur rechten u. linken Seite des Zugs, Suet.: dextrā sinistrāque, dextrā sinistrā, Auct. b. Afr.: dextrā m. Dat., dextrā Danuvio, Eutr.: m. Acc.:
    ————
    dextrā Adherbalem assedit, Sall.: dextrā viam, zur R. der Landstraße, Liv. 8, 15, 8: dextrā ac sinistrā fornicem, Fest. 206 (b), 18. – dextram dare, die Hand reichen (als Zeichen der Treue), gew. datā dextrā, Nep. u. Liv.: datā atque acceptā dexterā, Pacat. pan.: datis inter se dextris (beim Abschied), Liv.: dextram dare alci, jmdm. die Rechte reichen, als Zeichen der Freundschaft, Verg.: dextras iungere, sich die Hände reichen (u. so Freundschaft schließen), Verg. – b) bildl.: α) (v. Handschlag bei Versprechungen) = feierliches Versprechen, feierliche Versicherung = Zusage, das durch Handschlag gegebene Wort, die versprochene Treue, dextras mittere (δεξιὰν πέμπειν), Nep. u. Tac.: dextram ferre (δεξιὰν φέρειν), Iustin.: dextras renovare, die früher einander gemachten Versprechungen erneuern, Tac.: dominorum dextras fallere, die Treue gegen die Herren, Verg. Vgl. Benecke Iustin. 11, 15 extr. Bremi Nep. Dat. 10, 1. – β) (von der Handreichung zur Hilfe) dextram alci tendere od. porrigere, Hilfe leisten, Cic. – γ) (von der rechten Hand od. Faust als Sitz der Tapferkeit, Stärke) = Tapferkeit, gloria dextrae, Sil.: bes. meā, suā dextrā, durch meine, seine Hand od. Faust, Tapferkeit, Ov., Hor. u.a. – c) (poet.) meton., die helfende Hand = Hilfstruppen, Truppen, Soldaten, dextras emere, mercari, Sil. – 2) (wie τὰ δεξιά) dextera od. dextra, ōrum, n., was rechts ist, die rechte Seite
    ————
    (Ggstz. laeva), Lucr. 2, 488. Cic. Tim. 42: Compar., dexteriora petunt, Claud. epigr. 1, 14. – v. Örtl. = die rechtstiegende Küste, das rechte Ufer, dextra Ponti, Vell. 2, 40, 1: eius (fluminis) dextra, Plin. 6, 99. – II) übtr.: a) als glückliches Anzeichen zur Rechten erscheinend, Glück-, Heil bringend, glücklich, gnädig, von Göttern, dexter adi, Verg.: dexter stetit, wie ein glücklicher, heilbringender Dämon, Hor. – b) passend, günstig, recht, potestas (Gelegenheit), Verg.: dextro tempore (Ggstz. laevo tempore), Hor.: quis rebus dexter modus, wie das Werk am besten zu vollenden, Verg. – c) v. Pers. = gewandt, anstellig, Liv. 8, 36, 7: et Marius scripti dexter in omne genus, jeder Art von schriftlicher Darstellung (als Dichter) mächtig, Ov. ex Pont. 4, 16, 24. – Über die Formen dexter, tera, terum u. -tra, -trum s. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 2. S. 8-15. – Abl. Plur. Femin. ungew. dextrabus, Liv. Andr. Odyss. fr. bei Non. 493, 20 (wo deque manibus dextrabus).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > dexter

  • 3 dextra

    I dextera), ae f. [ dexter ]
    1) (sc. manus) правая рука, десница
    dextram dare alicui V — протянуть кому-л. правую руку ( в знак дружбы)
    dextras jungere Vподать друг другу руки (т. е. установить дружеские отношения между собой)
    dextras mittere Nep, T (ferre Just) — дать друг другу слово
    data d. V — данная рука, т. е. клятва, честное слово
    d. fidesque V — добросовестность, верность клятве
    dextram alicui tendere (porrigere) C — протянуть кому-л. руку помощи
    2) (sc. pars) сторона
    3) pl. бойцы, боевые отряды ( pugnae avĭdae dextrae Sil)
    II dextra, ōrum n. v. l. = dextera II III dextrā adv.
    справа, направо L, Su etc.

    Латинско-русский словарь > dextra

  • 4 dextera

    dextĕra or dextra, ae, f. (as in most langg.; cf. Gr. dexia, Germ. die Rechte, etc.; sc. manus), the right hand (freq. a sign of greeting, of fidelity; a symbol of strength, courage, etc.).
    A.
    Prop.:

    cedo sis dexteram,

    Plaut. Poen. 1, 2, 102; Ter. Heaut. 3, 1, 84:

    quod ego te per hanc dextram oro,

    id. And. 1, 5, 54; cf.:

    per dexteram te istam oro, quam, etc.,

    Cic. Deiot. 3; cf. also Sall. J. 10, 3; Hor. Ep. 1, 7, 94 al.; and:

    dexterae, quae fidei testes esse solebant,

    Cic. Phil. 11, 2, 5:

    fidem more Persarum dextra dare,

    Nep. Dat. 10, 1:

    vos libertatem atque patriam in dextris vostris portare,

    Sall. C. 58, 8; cf. Verg. A. 2, 291; Hor. Epod. 7, 10; Ov. M. 13, 176; Sil. 1, 77 et saep.: miserat civitas Lingonum vetere instituto dona legionibus dextras, hospitii insigne, a pair of hands clasped in each other, made of gold, silver, etc., Tac. H. 1, 54; cf. id. ib. 2, 8 (so in Gr. dexian pempein and pherein).— Prov.: dextra tenet calamum;

    strictum tenet altera ferrum,

    Ov. H. 11, 3.—
    2.
    Transf.
    a.
    The right side:

    picus et cornix est ab laeva, corvus porro ab dextera,

    Plaut. As. 2, 1, 12; cf. Cic. Div. 1, 39, 85:

    ab dextera,

    Plaut. Am. 1, 1, 89; id. Mil. 3, 1, 13; Ter. And. 4, 3, 19; Sall. C. 59, 2; Ov. M. 2, 5 al.:

    ilico equites jubet dextera inducere,

    Plaut. Am. 1, 1, 88; so,

    dexterā,

    id. ib. 177; Caes. B. C. 2, 15, 3; Sall. J. 101, 9; Liv. 21, 43 et saep.:

    specta ad dexteram,

    Plaut. Poen. 3, 4, 1; so,

    ad dexteram,

    id. Rud. 1, 2, 67; Ter. And. 4, 4, 12; Att. ap. Cic. [p. 568] Div. 1, 22 fin.; Cic. Univ. 13; Caes. B. C. 1, 69, 3 et saep.—
    b.
    Poet., the hand, in gen.:

    omne sacrum rapiente dextra,

    Hor. Od. 3, 3, 52; id. S. 2, 1, 54.—
    B.
    Trop., pledge of friendship:

    renovare dextras,

    Tac. A. 2, 58; cf.:

    Graecia tendit dexteram Italiae suumque ei praesidium pollicetur,

    Cic. Phil. 10, 4, 9:

    nec veriti dominorum fallere dextras,

    Verg. A. 6, 613; cf. id. ib. 3, 610; Nep. Dat. 10, 1; Just. 11, 15, 13:

    ne fas, fidem, dextras, deos testes fallat,

    Liv. 29, 24.

    Lewis & Short latin dictionary > dextera

  • 5 fallō

        fallō fefellī, falsus, ere    [1 FAL-], to trip, cause to fall: glacies fallit pedes, L.: alqm, Cu.—Fig., to deceive, trick, dupe, cheat, elude, fail, disappoint: alquem dolis, T.: falli te sinas Techinis, T.: Nec sidus regione viae (nos) fefellit, misled, V.: credentem puellam, O.: sui fallendi causā factum, Cs.: nisi me forte fallo: nisi me fallit animus: nisi me omnia fallunt, unless I utterly mistake: neque eum prima opinio fefellit, Cs.: nisi quid me fallit: mentīs monstro, V.: cum maxime fallunt, id agunt, ut, etc.: non in sortitione fallere: ne falleret bis relata eadem res, lead into error, L.: ut de indutiis fallendo impetrarent, Cs.: numquam fallentis termes olivae, H.: nescia fallere vita, without guile, V.: eas fallam, ut ab illis fallimur, T.— Pass reflex., to be deceived, err, mistake, deceive oneself: Falsus es, T.: neque ea res falsum me habuit, did not deceive me, S.: errore quodam fallimur: quā (spe) possumus falli: deus falli quo potuit?: nisi fallor, V.: aut ego fallor, or I am far wrong, H.—Impers., with acc, to mistake, be deceived: nisi me fallit: nec eum fefellit.— To violate, break, betray, deceive, disappoint: fidem hosti datam: meam spem: si res opinionem meam fefellerit: mandata mariti, O.: foedus ac fidem, L.: promissum, Cu.: tu faciem illius Falle dolo, put on, V.: retia, avoid, O.: quā signa sequendi Falleret error, confound, V.— To deceive in swearing, swear falsely, be perjured: si sciens fallo: si falleret, precatus Deos, ita se mactarent, L.: expedit matris cineres opertos Fallere, swear falsely by, H.: dominorum dextras, faith pledged to, etc., V.— To lie concealed, be unseen, escape notice, remain undiscovered, elude: per biennium, L.: ne quid falleret Volturno ad urbem missum, L.: ne falleret ad urbem incedens, arrive secretly, L.: qui natus moriensque fefellit, in obscurity, H.: veneno, infuse undetected, V.: bonus longe fallente sagittā, V.: nequiquam fallis dea, escape recognition, V.: neque hoc te fallit, quam multa sint, etc., nor do you fail to see: custodes, L.: deos, O.: nec nos via fallet euntīs, V.: me nec fallunt iussa Iovis, nor do I fail to recognize, V.: nec quicquam eos fallebat, L.: segetis fides meae Fulgentem Falli sorte beatior, i. e. is a happier lot, though he knows it not, etc., H.: neutros fefellit hostīs appropinquare, L.: in lege nullā esse eiusmodi caput te non fallit: neque vero Caesarem fefellit, quin, etc., Cs.— To lighten, appease, silence, beguile: medias sermonibus horas, O.: somno curam, H.: austerum studio fallente laborem, H.
    * * *
    fallere, fefelli, falsus V
    deceive; slip by; disappoint; be mistaken, beguile, drive away; fail; cheat

    Latin-English dictionary > fallō

  • 6 coniungo

    con-iungo, iūnxī, iūnctum, ere, zusammenknüpfen, zusammenbinden, verbinden, konstr. mit Dat. (wem? womit?), m. cum u. Abl., m. inter se, m. bl. Abl. (mit, durch), I) eig.: a) Tiere zusammenspannen (Ggstz. disiungere), boves, Cato r. r. 138: bis binos (equos), Lucr. 5, 1298. – b) lebl. Objj. durch irgend ein Band (im engern u. weitern Sinne) vereinigen, verbinden, oras (die Wundränder) suturā, Cels.: calamos plures cerā, Verg.: navi onerariae alteram, Caes.

    II) übtr.: 1) räumlich, verbinden, vereinigen, aneinander od. ineinander fügen, a) übh.: α) lebl. Objj.: dextras, Verg.: dextram dextrae, Ov. – ossa (cruris) infra supraque coniuncta, media ut in brachio dehiscunt, Cels. – animam cum animo, Lucr.: eam epistulam cum hac epistula, Cic.: cum carne nervisque coniungi (v. Gliedern), Cels. – columellas capreolis c. inter se molli fastigio, Caes. – als gramm. t. t., c. verba, Wörter zusammensetzen, Quint. 8, 3, 36. – bes. ein Gebäude, eine Örtlichkeit mit einer andern verbinden, zusammenstoßen lassen, Passiv coniungi = zusammenstoßen, zusammenhängen, im Zusammenhang stehen, teils unmittelbar, teils durch Verbindungsmittel, aedificia (moenibus), Liv.: coniunguntur autem his (porticibus) domus ampliores, Vitr.: qui (portus) cum diversos inter se aditus habeant, in exitu coniunguntur et confluunt, Cic.: hunc montem murus circumdatus arcem efficit et cum oppido coniungit, Caes.: haec insula a superioribus regionibus in longitudinem passuum DCCCC in mare iactis molibus angusto itinere et ponte cum oppido coniungitur, Caes.: Baiarum medium intervallum Puteolanas ad moles ponte coniunxit, überbrückte er (wie ζευγνύναι πόρον, Ἑλλήσποντον), Suet. Vgl. 1. coniunctus no. 1. – u. als milit. t. t., castra castris, Lager gegen Lager aufschlagen (auch m. Ang. wo? zB. ad Corbionem, bei K.), Liv. – β) ein Tier an ein anderes heranbringen, herandrängen, equum equo Quadrati, Hirt. b. G. 8, 48, 5. – b) zu einem Verbande verbinden, vereinigen, zusammenstoßen lassen, u. refl. se coniungere u. Passiv coniungi = sich verbinden, sich vereinigen, sich anschließen, zusammenstoßen, sich aneinander schließen, bes. als milit. t. t., eas cohortes cum exercitu suo, Caes.: oppidanos sibi, Hirt. b. G.: arma Sidicinis finitumis, Liv.: ut copias coniungerem (verst. sibi) rogavit, Planc. in Cic. ep. – u. ut paulatim sese legiones coniungerent, Caes.: pauci ordinis senatorii, qui se cum iis coniunxerant, Caes.: cum se Libo cum Bibulo coniunxisset, Caes.: si nova manus Sueborum cum veteribus copiis Ariovisti sese coniunxisset, Caes. – c. se Hannibali, c. se Rhodiae classi, Liv.: c. se Barzaënti, Curt. – u. medial, ne tantae nationes coniungantur, Caes.: cum aeque coniungi (verst. sibi) possent, Liv.: ita regebat cursum, ut primi coniungi ultimis possent, Curt.

    2) zeitlich: a) eine Zeit (mit) einer andern gleichs. verbinden, noctem diei, die N. zum T. hinzunehmen, in die N. hineinreisen, Caes. b. c. 3, 13. – b) etw. einer Sache verbinden = unmittelbar folgen lassen, consultis facta, Vell.: tristibus dictis atrocia facta, Tac. – od. etw. ununterbrochen fortsetzen, -fortführen, abstinentiam cibi, Tac.: consulatus, Suet.

    3) übh. äußerlich od. innerlich in Verbindung, in Zusammenhang bringen, verbinden, vereinigen, a) lebl. Obj.: α) Buchstaben in deb Aussprache verbinden, zusammensprechen, vocales, Cic. or. 150. – β) Schriftliches anfügen, anknüpfen, pauca scribere coniungereque huic commentario, Hirt. b. G. 8, 48, 11. – u. (im Passiv) m. Abl., opere ipso coniungi, Curt. 5, 1, 2. – γ) Data im Gedächtnisse anreihen, prioribus sequentia, Quint. 11, 2, 20. – δ) irgend ein Verhältnis, irgend einen Zustand usw. mit etw. od. jmd. in Verbindung bringen, verbinden, vereinigen, verknüpfen, verwickeln, somnos cum alqa (poet. = mit jmd. zusammen schlafen), Catull. 64, 331. – causam alcis (od. salutem alcis) cum communi salute, Cic.: iudicium suum cum illius auctoritate, Quint.: sententiam hanc cum Aristippi vetere sententia, Cic.: cum probro privato imperii dedecus (mit persönlicher Schande die Entehrung des Staates), Cic.: cum his testibus suam religionem, auf diese Zeugen die Erfüllung seiner Religionspflichten gründen, Cic. – u. mit Dat., facultati instrumentum, Quint.: laudem oratori, Quint. – u. m. ad u. Akk., laudem alcis ad utilitatem nostrae causae, Quint. – m. Ang. worin? durch in m. Abl., quorum in doctrina atque praeceptis disserendi ratio coniungitur cum suavitate dicendi et copia, geht Hand in Hand mit usw., Cic. – selten = aus zwei Teilen vereinigen, zusammensetzen, quod (Epicurus) e duplici genere voluptatis coniunctus est, weil Epikur (d.i. das höchste Gut des E.) aus einer doppelten Art von Lust zusammengesetzt ist, Cic. de fin. 2, 44. – ε) prägn., etw. verbinden, αα) = etw. gemeinsam unternehmen, c. bellum, Cic. de imp. Pomp. 26: cum amicis aut bene meritis consociare aut coniungere iniuriam, zu einem Unrecht sich verbrüdern od. verbinden, Cic. de fin. 3, 71. – ββ) = eine Verbindung (Ehe, Freundschaft) schließen, c. Sabinorum conubia, Cic.: nuptiae non genere ac nobilitate coniunctae, sed electā corporum specie, Curt.: c. societatem amicitiamque, Sall.: amicitias, Cic.: necessitudinem, Cic.: benevolentiam, Cic. – b) Pers.: α) übh. verbinden, mit einschließen, dedecus est nostrum, nostrum inquam, te coniungens, Cic.: quem ego civem cum deorum immortalium laude coniungo, verschwistere, Cic. – β) durch irgend ein Band im Staats- od. Familienleben verbinden, αα) im allg.: inter nos naturā ad civilem communitatem coniuncti et consociati sumus, zu einer staatlichen Gemeinschaft verbunden u. verbrüdert, Cic. – politisch, res publica nos inter nos conciliatura coniuncturaque est, Cic.: Milonem sibi, Caes.: coniungi Macedonibus, Liv. – u. m. Ang. wozu? durch ad m. Akk., Lepido coniuncto (verst. mihi) ad rem publicam defendendam, Planc. in Cic. ep. – geschäftlich, socium fallere, qui se in negotio coniunxit, Cic. – gesellig, freundschaftlich, optimum quemque hospitio atque amicitiā, Cic.: his rebus sibi multos ex Romanis familiari amicitiā, Cic.: me tibi studia communia coniungunt, Cic. – verwandtschaftlich, cum tota domus coniugio et stirpe coniungitur, Cic.: se tecum affinitate coniungi cupit, Nep. – ββ) ehelich, verbinden, vereinigen, filias suas alcis filiis matrimonio, Liv.: alqam secum matrimonio, Curt.: alqam sibi iusto matrimonio, Suet.: u. bl. sibi alqam, Suet.: se cum alqo (v. der Frau), Ov.: coniungi Poppaeae, Tac. – γγ) in Liebe vereinigen, versöhnen, diversos iterum c. amantes, Prop. 1, 10, 15.

    lateinisch-deutsches > coniungo

  • 7 coniungo

    con-iungo, iūnxī, iūnctum, ere, zusammenknüpfen, zusammenbinden, verbinden, konstr. mit Dat. (wem? womit?), m. cum u. Abl., m. inter se, m. bl. Abl. (mit, durch), I) eig.: a) Tiere zusammenspannen (Ggstz. disiungere), boves, Cato r. r. 138: bis binos (equos), Lucr. 5, 1298. – b) lebl. Objj. durch irgend ein Band (im engern u. weitern Sinne) vereinigen, verbinden, oras (die Wundränder) suturā, Cels.: calamos plures cerā, Verg.: navi onerariae alteram, Caes.
    II) übtr.: 1) räumlich, verbinden, vereinigen, aneinander od. ineinander fügen, a) übh.: α) lebl. Objj.: dextras, Verg.: dextram dextrae, Ov. – ossa (cruris) infra supraque coniuncta, media ut in brachio dehiscunt, Cels. – animam cum animo, Lucr.: eam epistulam cum hac epistula, Cic.: cum carne nervisque coniungi (v. Gliedern), Cels. – columellas capreolis c. inter se molli fastigio, Caes. – als gramm. t. t., c. verba, Wörter zusammensetzen, Quint. 8, 3, 36. – bes. ein Gebäude, eine Örtlichkeit mit einer andern verbinden, zusammenstoßen lassen, Passiv coniungi = zusammenstoßen, zusammenhängen, im Zusammenhang stehen, teils unmittelbar, teils durch Verbindungsmittel, aedificia (moenibus), Liv.: coniunguntur autem his (porticibus) domus ampliores, Vitr.: qui (portus) cum diversos inter se aditus habe-
    ————
    ant, in exitu coniunguntur et confluunt, Cic.: hunc montem murus circumdatus arcem efficit et cum oppido coniungit, Caes.: haec insula a superioribus regionibus in longitudinem passuum DCCCC in mare iactis molibus angusto itinere et ponte cum oppido coniungitur, Caes.: Baiarum medium intervallum Puteolanas ad moles ponte coniunxit, überbrückte er (wie ζευγνύναι πόρον, Ἑλλήσποντον), Suet. Vgl. 1. coniunctus no. 1. – u. als milit. t. t., castra castris, Lager gegen Lager aufschlagen (auch m. Ang. wo? zB. ad Corbionem, bei K.), Liv. – β) ein Tier an ein anderes heranbringen, herandrängen, equum equo Quadrati, Hirt. b. G. 8, 48, 5. – b) zu einem Verbande verbinden, vereinigen, zusammenstoßen lassen, u. refl. se coniungere u. Passiv coniungi = sich verbinden, sich vereinigen, sich anschließen, zusammenstoßen, sich aneinander schließen, bes. als milit. t. t., eas cohortes cum exercitu suo, Caes.: oppidanos sibi, Hirt. b. G.: arma Sidicinis finitumis, Liv.: ut copias coniungerem (verst. sibi) rogavit, Planc. in Cic. ep. – u. ut paulatim sese legiones coniungerent, Caes.: pauci ordinis senatorii, qui se cum iis coniunxerant, Caes.: cum se Libo cum Bibulo coniunxisset, Caes.: si nova manus Sueborum cum veteribus copiis Ariovisti sese coniunxisset, Caes. – c. se Hannibali, c. se Rhodiae classi, Liv.: c. se Barzaënti, Curt. – u. medial, ne tantae nationes coniungantur, Caes.: cum
    ————
    aeque coniungi (verst. sibi) possent, Liv.: ita regebat cursum, ut primi coniungi ultimis possent, Curt.
    2) zeitlich: a) eine Zeit (mit) einer andern gleichs. verbinden, noctem diei, die N. zum T. hinzunehmen, in die N. hineinreisen, Caes. b. c. 3, 13. – b) etw. einer Sache verbinden = unmittelbar folgen lassen, consultis facta, Vell.: tristibus dictis atrocia facta, Tac. – od. etw. ununterbrochen fortsetzen, -fortführen, abstinentiam cibi, Tac.: consulatus, Suet.
    3) übh. äußerlich od. innerlich in Verbindung, in Zusammenhang bringen, verbinden, vereinigen, a) lebl. Obj.: α) Buchstaben in deb Aussprache verbinden, zusammensprechen, vocales, Cic. or. 150. – β) Schriftliches anfügen, anknüpfen, pauca scribere coniungereque huic commentario, Hirt. b. G. 8, 48, 11. – u. (im Passiv) m. Abl., opere ipso coniungi, Curt. 5, 1, 2. – γ) Data im Gedächtnisse anreihen, prioribus sequentia, Quint. 11, 2, 20. – δ) irgend ein Verhältnis, irgend einen Zustand usw. mit etw. od. jmd. in Verbindung bringen, verbinden, vereinigen, verknüpfen, verwickeln, somnos cum alqa (poet. = mit jmd. zusammen schlafen), Catull. 64, 331. – causam alcis (od. salutem alcis) cum communi salute, Cic.: iudicium suum cum illius auctoritate, Quint.: sententiam hanc cum Aristippi vetere sententia, Cic.: cum probro privato imperii dedecus (mit persönlicher Schande die Entehrung des Staates), Cic.: cum his
    ————
    testibus suam religionem, auf diese Zeugen die Erfüllung seiner Religionspflichten gründen, Cic. – u. mit Dat., facultati instrumentum, Quint.: laudem oratori, Quint. – u. m. ad u. Akk., laudem alcis ad utilitatem nostrae causae, Quint. – m. Ang. worin? durch in m. Abl., quorum in doctrina atque praeceptis disserendi ratio coniungitur cum suavitate dicendi et copia, geht Hand in Hand mit usw., Cic. – selten = aus zwei Teilen vereinigen, zusammensetzen, quod (Epicurus) e duplici genere voluptatis coniunctus est, weil Epikur (d.i. das höchste Gut des E.) aus einer doppelten Art von Lust zusammengesetzt ist, Cic. de fin. 2, 44. – ε) prägn., etw. verbinden, αα) = etw. gemeinsam unternehmen, c. bellum, Cic. de imp. Pomp. 26: cum amicis aut bene meritis consociare aut coniungere iniuriam, zu einem Unrecht sich verbrüdern od. verbinden, Cic. de fin. 3, 71. – ββ) = eine Verbindung (Ehe, Freundschaft) schließen, c. Sabinorum conubia, Cic.: nuptiae non genere ac nobilitate coniunctae, sed electā corporum specie, Curt.: c. societatem amicitiamque, Sall.: amicitias, Cic.: necessitudinem, Cic.: benevolentiam, Cic. – b) Pers.: α) übh. verbinden, mit einschließen, dedecus est nostrum, nostrum inquam, te coniungens, Cic.: quem ego civem cum deorum immortalium laude coniungo, verschwistere, Cic. – β) durch irgend ein Band im Staats- od. Familienleben verbinden, αα) im allg.:
    ————
    inter nos naturā ad civilem communitatem coniuncti et consociati sumus, zu einer staatlichen Gemeinschaft verbunden u. verbrüdert, Cic. – politisch, res publica nos inter nos conciliatura coniuncturaque est, Cic.: Milonem sibi, Caes.: coniungi Macedonibus, Liv. – u. m. Ang. wozu? durch ad m. Akk., Lepido coniuncto (verst. mihi) ad rem publicam defendendam, Planc. in Cic. ep. – geschäftlich, socium fallere, qui se in negotio coniunxit, Cic. – gesellig, freundschaftlich, optimum quemque hospitio atque amicitiā, Cic.: his rebus sibi multos ex Romanis familiari amicitiā, Cic.: me tibi studia communia coniungunt, Cic. – verwandtschaftlich, cum tota domus coniugio et stirpe coniungitur, Cic.: se tecum affinitate coniungi cupit, Nep. – ββ) ehelich, verbinden, vereinigen, filias suas alcis filiis matrimonio, Liv.: alqam secum matrimonio, Curt.: alqam sibi iusto matrimonio, Suet.: u. bl. sibi alqam, Suet.: se cum alqo (v. der Frau), Ov.: coniungi Poppaeae, Tac. – γγ) in Liebe vereinigen, versöhnen, diversos iterum c. amantes, Prop. 1, 10, 15.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > coniungo

  • 8 conjunctum

    con-jungo, nxi, nctum, 3, v. a., to bind together, connect, join, unite (very freq. in all perr. and species of composition); constr. with cum, inter se, the dat., or the acc. only; trop. also with ad.
    I.
    Lit.
    (α).
    With cum:

    eam epistulam cum hac,

    Cic. Fam. 7, 30, 3:

    animam cum animo,

    Lucr. 3, 160:

    naturam tenuem gravi cum corpore,

    id. 5, 563.—
    (β).
    With inter se, Lucr. 3, 559; cf. id. 3, 137.—
    (γ).
    With dat.:

    castra muro oppidoque,

    Caes. B. C. 2, 25:

    ita cursum regebat, ut primi conjungi ultimis possent,

    Curt. 5, 13, 10:

    conjunguntur his (porticibus) domus ampliores,

    Vitr. 6, 7, 3:

    dextrae dextram,

    Ov. M. 8, 421:

    aëra terris,

    Lucr. 5, 564.—
    (δ).
    With the acc. only:

    boves,

    i. e. to yoke together, Cato, R. R. 138; cf.:

    bis binos (equos),

    Lucr. 5, 1299:

    calamost plures ceră,

    Verg. E. 2, 32:

    dextras,

    id. A. 1, 514:

    nostras manus,

    Tib. 1, 6, 60:

    oras (vulneris) suturā,

    Cels. 7, 4, 3:

    medium intervallum ponte,

    Suet. Calig. 19:

    supercilia conjuncta,

    id. Aug. 79:

    verba,

    Quint. 8, 3, 36.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.
    (α).
    With cum:

    eas cohortes cum exercitu suo,

    Caes. B. C. 1, 18:

    quem ego cum deorum laude conjungo,

    i. e. put on an equality with, Cic. Pis. 9, 20; id. Font. 10, 21; cf. Quint. 11, 1, 28:

    imperii dedecus cum probro privato,

    Cic. Sen. 12, 42; id. Red. Sen. 2, 4; id. Red. Quir. 7, 16; id. Brut. 31, 120:

    judicium suum cum illius auctoritate,

    Quint. 10, 3, 1:

    voluptatem cum laude ac dignitate,

    id. 8, pr. 33; 12, 2, 8; Cat. 64, 331.—
    (β).
    With ad (very rare), Quint. 4, 1, 16.—
    (γ).
    With dat.:

    noctem diei,

    Caes. B. C. 3, 13:

    arma finitimis,

    Liv. 8, 16, 2; 42, 47, 3:

    se alicui,

    Curt. 8, 13, 4:

    laudem oratori,

    Quint. 1, 10, 17; 5, 10, 51:

    sequentia prioribus,

    id. 11, 2, 20.—So of writings, to add:

    pauca scribenda conjungendaque huic commentario statui,

    Hirt. B. G. 8, 48.—
    (δ).
    With in and abl.:

    cum in tui familiarissimi judicio ac periculo tuum crimen conjungeretur,

    Cic. Fam. 5, 17, 2:

    nefarium est... socium fallere qui se in negotio conjunxit,

    id. Rosc. Com. 6, 17.—
    (ε).
    With in and acc.:

    omnia vota in unum,

    Petr. 86.—
    (ζ).
    With acc. only:

    vocales,

    to contract, Cic. Or. 44, 150; Quint. 12, 10, 30: bellum, to carry on or wage in concert, Cic. Imp. Pomp. 9, 26; Sil. 15, 52:

    vires,

    Val. Fl. 6, 632:

    Galliae duae, quas hoc tempore uno imperio videmus esse conjunctas,

    Cic. Prov. Cons. 2, 3:

    aequum est enim militum, talium praesertim, honorem conjungi,

    id. Phil. 14, 11, 29:

    ne... tantae nationes conjungantur,

    Caes. B. G. 3, 11:

    hunc cape consiliis socium et conjunge volentem,

    Verg. A. 5, 712:

    res... sicut inter se cohaerent tempore, ita opere ipso conjungi,

    Curt. 5, 1, 2:

    passus,

    Ov. M. 11, 64:

    abstinentiam cibi,

    i. e. to continue without interruption, Tac. A. 6, 26;

    in the same sense, consulatus,

    Suet. Calig. 17; and:

    rerum actum,

    id. Claud. 23:

    nox eadem necem Britannici et rogum conjunxit,

    Tac. A. 13, 17. —
    B.
    In partic.
    1.
    To compose, form by uniting:

    quod (Epicurus) e duplici genere voluptatis conjunctus est (i. e. Epicuri summum bonum),

    Cic. Fin. 2, 14, 44 Madv. ad loc.—
    2.
    To unite, join in marriage or love:

    me tecum,

    Ov. H. 21, 247:

    aliquam secum matrimonio,

    Curt. 6, 9, 30:

    aliquam sibi justo matrimonio,

    Suet. Ner. 28; cf.:

    aliquam sibi,

    id. Calig. 26:

    conjungi Poppaeae,

    Tac. A. 14, 60; Cat. 64, 335:

    conubia Sabinorum (Romulus),

    to bring about, accomplish, Cic. de Or. 1, 9, 37.—
    3.
    To connect, unite by the ties of relationship or friendship:

    se tecum affinitate,

    Nep. Paus. 2, 3:

    tota domus conjugio et stirpe conjungitur,

    Cic. Fin. 5, 23, 65:

    nos inter nos (res publica),

    id. Fam. 5, 7, 2:

    me tibi (studia),

    id. ib. 15, 11, 2; Caes. B. C. 3, 21:

    multos sibi familiari amicitiā,

    Sall. J. 7, 7:

    Ausonios Teucris foedere,

    Verg. A. 10, 105:

    optimum quemque hospitio et amicitiā,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 5, § 16:

    amicitiam,

    id. Clu. 16, 46; cf.:

    societatem amicitiamque,

    Sall. J. 83, 1.—Hence, conjunctus, a, um, P. a.
    A.
    (Acc. to I.) United, connected; hence, of places, bordering upon, near:

    loca, quae Caesaris castris erant conjuncta,

    Caes. B. C. 1, 64 init.; 2, 25; 3, 112:

    Paphlagonia Cappadociae,

    Nep. Dat. 5, 5:

    regio Oceano,

    Hirt. B. G. 8, 46; 8, 31:

    ratis crepidine saxi,

    Verg. A. 10, 653.—
    B.
    Transf., of time, connected with, following:

    quae proelio apud Arbela conjuncta sunt ordiar dicere,

    Curt. 5, 1, 2.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., connected with, pertaining to; accordant or agreeing with, conformable to, etc.; constr. with cum, the dat., or rar. the abl.:

    prudentia cum justitiā,

    Cic. Off. 2, 9, 33; so,

    nihil cum virtute,

    id. ib. 1, 2, 5:

    ea, quae sunt quasi conjuncta aut quae quasi pugnantia inter se,

    id. Part. Or. 2, 7:

    verba inter se (opp. simplicia),

    id. Top. 7; id. de Or. 3, 37, 149;

    (opp. singula),

    Quint. 5, 10, 106; 7, 9, 2; 8, 1, 1:

    causae (opp. simplices),

    id. 3, 6, 94; 3, 10, 1:

    justitia intellegentiae,

    Cic. Off. 2, 9, 34:

    praecepta officii naturae,

    id. ib. 1, 2, 6:

    talis simulatio vanitati est conjunctior quam liberalitati,

    id. ib. 1, 14, 44; id. de Or. 2, 81, 331:

    libido scelere conjuncta,

    id. Clu. 5, 12; id. Phil. 5, 7, 20: haec necesse est aut ex praeterito tempore aut ex conjuncto aut ex sequenti petere, i. e. the present, Quint. 5, 8, 5; cf. id. 5, 9, 5; 5, 10, 94; and id. 7, 2, 46:

    conjuncta (et conveniens) constantia inter augures,

    harmonious, accordant, Cic. Div. 2, 39, 82.—
    b.
    conjunctum, i, n. subst.
    (α).
    In rhet., connection, Cic. de Or. 2, 40, 167; cf. id. ib. 2, 39, 166.—
    (β).
    A joint-sentence, = copulatum, sumpeplegmenon, Gell. 16, 8, 10.—
    (γ).
    In the physical lang. of Lucr., the necessary, inherent qualities of bodies (as weight, etc.), in contrast with eventum, merely external condition, Lucr. 1, 449 sq.—
    2.
    In partic.
    a.
    Connected by marriage, married:

    digno viro,

    Verg. E. 8, 32:

    conservae,

    Varr. R. R. 1, 17, 5.—
    * b.
    Transf., of the vine (cf. conjunx, I. 2.):

    vitis ulmo marito,

    Cat. 62, 54.—Far more freq.,
    c.
    Connected or united by relationship or friendship, allied, kindred, intimate, friendly (freq. in Cic.).
    (α).
    With abl.:

    cum aliquo vinculis et propinquitatis et adfinitatis,

    Cic. Planc. 11, 27:

    cum populo Romano non solum perpetuā societate atque amicitiā, verum etiam cognatione,

    id. Verr. 2, 4, 33, § 72:

    equites concordiā conjunctissimi,

    id. Clu. 55, 152:

    sanguine,

    Sall. J. 10, 3; cf.:

    Mario sanguine conjunctissimus,

    Vell. 2, 41, 2:

    propinquitatibus adfinitatibusque,

    Caes. B. G. 2, 4; cf.:

    propinquā cognatione, Nep. praef. § 7: homo conjunctissimus officiis, usu, consuetudine,

    Cic. Sull. 20, 57; id. Cat. 1, 13, 33; id. de Or. 1, 7, 24; id. Att. 1, 16, 11; Nep. Att. 12, 1 al. —
    (β).
    With cum, etc.:

    ubi tecum conjunctus siem,

    Plaut. Aul. 2, 2, 52: so,

    genus cum diis,

    Suet. Caes. 6.— Absol.:

    conjunctus an alienus,

    Quint. 7, 4, 21; Nep. Att. 7, 1; Curt. 6, 11, 10.—With dat.:

    conjunctissimus huic ordini,

    Cic. Prov. Cons. 16, 38; cf.:

    civitas populo Romano,

    Caes. B. G. 7, 33:

    conjunctior illo Nemo mihi est,

    Ov. M. 15, 599; Curt. 7, 3, 25.—With inter:

    inter se conjunctissimos fuisse Curium, Coruncanium,

    Cic. Lael. 11, 39; id. Dom. 11, 27:

    ut nosmet ipsi inter nos conjunctiores simus,

    id. Att. 14, 13, B. 5.— conjunctē, adv. (rare; most freq. in Cic.).
    1.
    In connection, conjointly, at the same time:

    conjuncte cum reliquis rebus nostra contexere,

    Cic. Fam. 5, 12, 2:

    conjuncte re verboque risus moveatur,

    id. de Or. 2, 61, 248: elatum aliquid, i. e. hypothetically (opp. simpliciter, categorically), id. ib. 2, 38, 158;

    3, 37, 149: agere,

    id. Inv. 1, 7, 9.—
    2.
    In a friendly, confidential manner:

    conjuncte vivere,

    Nep. Att. 10, 3; so with vivere in the comp., Cic. Fam. 6, 9, 1; Plin. Ep. 6, 8, 4; and in sup., Cic. Lael. 1, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > conjunctum

  • 9 conjungo

    con-jungo, nxi, nctum, 3, v. a., to bind together, connect, join, unite (very freq. in all perr. and species of composition); constr. with cum, inter se, the dat., or the acc. only; trop. also with ad.
    I.
    Lit.
    (α).
    With cum:

    eam epistulam cum hac,

    Cic. Fam. 7, 30, 3:

    animam cum animo,

    Lucr. 3, 160:

    naturam tenuem gravi cum corpore,

    id. 5, 563.—
    (β).
    With inter se, Lucr. 3, 559; cf. id. 3, 137.—
    (γ).
    With dat.:

    castra muro oppidoque,

    Caes. B. C. 2, 25:

    ita cursum regebat, ut primi conjungi ultimis possent,

    Curt. 5, 13, 10:

    conjunguntur his (porticibus) domus ampliores,

    Vitr. 6, 7, 3:

    dextrae dextram,

    Ov. M. 8, 421:

    aëra terris,

    Lucr. 5, 564.—
    (δ).
    With the acc. only:

    boves,

    i. e. to yoke together, Cato, R. R. 138; cf.:

    bis binos (equos),

    Lucr. 5, 1299:

    calamost plures ceră,

    Verg. E. 2, 32:

    dextras,

    id. A. 1, 514:

    nostras manus,

    Tib. 1, 6, 60:

    oras (vulneris) suturā,

    Cels. 7, 4, 3:

    medium intervallum ponte,

    Suet. Calig. 19:

    supercilia conjuncta,

    id. Aug. 79:

    verba,

    Quint. 8, 3, 36.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.
    (α).
    With cum:

    eas cohortes cum exercitu suo,

    Caes. B. C. 1, 18:

    quem ego cum deorum laude conjungo,

    i. e. put on an equality with, Cic. Pis. 9, 20; id. Font. 10, 21; cf. Quint. 11, 1, 28:

    imperii dedecus cum probro privato,

    Cic. Sen. 12, 42; id. Red. Sen. 2, 4; id. Red. Quir. 7, 16; id. Brut. 31, 120:

    judicium suum cum illius auctoritate,

    Quint. 10, 3, 1:

    voluptatem cum laude ac dignitate,

    id. 8, pr. 33; 12, 2, 8; Cat. 64, 331.—
    (β).
    With ad (very rare), Quint. 4, 1, 16.—
    (γ).
    With dat.:

    noctem diei,

    Caes. B. C. 3, 13:

    arma finitimis,

    Liv. 8, 16, 2; 42, 47, 3:

    se alicui,

    Curt. 8, 13, 4:

    laudem oratori,

    Quint. 1, 10, 17; 5, 10, 51:

    sequentia prioribus,

    id. 11, 2, 20.—So of writings, to add:

    pauca scribenda conjungendaque huic commentario statui,

    Hirt. B. G. 8, 48.—
    (δ).
    With in and abl.:

    cum in tui familiarissimi judicio ac periculo tuum crimen conjungeretur,

    Cic. Fam. 5, 17, 2:

    nefarium est... socium fallere qui se in negotio conjunxit,

    id. Rosc. Com. 6, 17.—
    (ε).
    With in and acc.:

    omnia vota in unum,

    Petr. 86.—
    (ζ).
    With acc. only:

    vocales,

    to contract, Cic. Or. 44, 150; Quint. 12, 10, 30: bellum, to carry on or wage in concert, Cic. Imp. Pomp. 9, 26; Sil. 15, 52:

    vires,

    Val. Fl. 6, 632:

    Galliae duae, quas hoc tempore uno imperio videmus esse conjunctas,

    Cic. Prov. Cons. 2, 3:

    aequum est enim militum, talium praesertim, honorem conjungi,

    id. Phil. 14, 11, 29:

    ne... tantae nationes conjungantur,

    Caes. B. G. 3, 11:

    hunc cape consiliis socium et conjunge volentem,

    Verg. A. 5, 712:

    res... sicut inter se cohaerent tempore, ita opere ipso conjungi,

    Curt. 5, 1, 2:

    passus,

    Ov. M. 11, 64:

    abstinentiam cibi,

    i. e. to continue without interruption, Tac. A. 6, 26;

    in the same sense, consulatus,

    Suet. Calig. 17; and:

    rerum actum,

    id. Claud. 23:

    nox eadem necem Britannici et rogum conjunxit,

    Tac. A. 13, 17. —
    B.
    In partic.
    1.
    To compose, form by uniting:

    quod (Epicurus) e duplici genere voluptatis conjunctus est (i. e. Epicuri summum bonum),

    Cic. Fin. 2, 14, 44 Madv. ad loc.—
    2.
    To unite, join in marriage or love:

    me tecum,

    Ov. H. 21, 247:

    aliquam secum matrimonio,

    Curt. 6, 9, 30:

    aliquam sibi justo matrimonio,

    Suet. Ner. 28; cf.:

    aliquam sibi,

    id. Calig. 26:

    conjungi Poppaeae,

    Tac. A. 14, 60; Cat. 64, 335:

    conubia Sabinorum (Romulus),

    to bring about, accomplish, Cic. de Or. 1, 9, 37.—
    3.
    To connect, unite by the ties of relationship or friendship:

    se tecum affinitate,

    Nep. Paus. 2, 3:

    tota domus conjugio et stirpe conjungitur,

    Cic. Fin. 5, 23, 65:

    nos inter nos (res publica),

    id. Fam. 5, 7, 2:

    me tibi (studia),

    id. ib. 15, 11, 2; Caes. B. C. 3, 21:

    multos sibi familiari amicitiā,

    Sall. J. 7, 7:

    Ausonios Teucris foedere,

    Verg. A. 10, 105:

    optimum quemque hospitio et amicitiā,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 5, § 16:

    amicitiam,

    id. Clu. 16, 46; cf.:

    societatem amicitiamque,

    Sall. J. 83, 1.—Hence, conjunctus, a, um, P. a.
    A.
    (Acc. to I.) United, connected; hence, of places, bordering upon, near:

    loca, quae Caesaris castris erant conjuncta,

    Caes. B. C. 1, 64 init.; 2, 25; 3, 112:

    Paphlagonia Cappadociae,

    Nep. Dat. 5, 5:

    regio Oceano,

    Hirt. B. G. 8, 46; 8, 31:

    ratis crepidine saxi,

    Verg. A. 10, 653.—
    B.
    Transf., of time, connected with, following:

    quae proelio apud Arbela conjuncta sunt ordiar dicere,

    Curt. 5, 1, 2.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., connected with, pertaining to; accordant or agreeing with, conformable to, etc.; constr. with cum, the dat., or rar. the abl.:

    prudentia cum justitiā,

    Cic. Off. 2, 9, 33; so,

    nihil cum virtute,

    id. ib. 1, 2, 5:

    ea, quae sunt quasi conjuncta aut quae quasi pugnantia inter se,

    id. Part. Or. 2, 7:

    verba inter se (opp. simplicia),

    id. Top. 7; id. de Or. 3, 37, 149;

    (opp. singula),

    Quint. 5, 10, 106; 7, 9, 2; 8, 1, 1:

    causae (opp. simplices),

    id. 3, 6, 94; 3, 10, 1:

    justitia intellegentiae,

    Cic. Off. 2, 9, 34:

    praecepta officii naturae,

    id. ib. 1, 2, 6:

    talis simulatio vanitati est conjunctior quam liberalitati,

    id. ib. 1, 14, 44; id. de Or. 2, 81, 331:

    libido scelere conjuncta,

    id. Clu. 5, 12; id. Phil. 5, 7, 20: haec necesse est aut ex praeterito tempore aut ex conjuncto aut ex sequenti petere, i. e. the present, Quint. 5, 8, 5; cf. id. 5, 9, 5; 5, 10, 94; and id. 7, 2, 46:

    conjuncta (et conveniens) constantia inter augures,

    harmonious, accordant, Cic. Div. 2, 39, 82.—
    b.
    conjunctum, i, n. subst.
    (α).
    In rhet., connection, Cic. de Or. 2, 40, 167; cf. id. ib. 2, 39, 166.—
    (β).
    A joint-sentence, = copulatum, sumpeplegmenon, Gell. 16, 8, 10.—
    (γ).
    In the physical lang. of Lucr., the necessary, inherent qualities of bodies (as weight, etc.), in contrast with eventum, merely external condition, Lucr. 1, 449 sq.—
    2.
    In partic.
    a.
    Connected by marriage, married:

    digno viro,

    Verg. E. 8, 32:

    conservae,

    Varr. R. R. 1, 17, 5.—
    * b.
    Transf., of the vine (cf. conjunx, I. 2.):

    vitis ulmo marito,

    Cat. 62, 54.—Far more freq.,
    c.
    Connected or united by relationship or friendship, allied, kindred, intimate, friendly (freq. in Cic.).
    (α).
    With abl.:

    cum aliquo vinculis et propinquitatis et adfinitatis,

    Cic. Planc. 11, 27:

    cum populo Romano non solum perpetuā societate atque amicitiā, verum etiam cognatione,

    id. Verr. 2, 4, 33, § 72:

    equites concordiā conjunctissimi,

    id. Clu. 55, 152:

    sanguine,

    Sall. J. 10, 3; cf.:

    Mario sanguine conjunctissimus,

    Vell. 2, 41, 2:

    propinquitatibus adfinitatibusque,

    Caes. B. G. 2, 4; cf.:

    propinquā cognatione, Nep. praef. § 7: homo conjunctissimus officiis, usu, consuetudine,

    Cic. Sull. 20, 57; id. Cat. 1, 13, 33; id. de Or. 1, 7, 24; id. Att. 1, 16, 11; Nep. Att. 12, 1 al. —
    (β).
    With cum, etc.:

    ubi tecum conjunctus siem,

    Plaut. Aul. 2, 2, 52: so,

    genus cum diis,

    Suet. Caes. 6.— Absol.:

    conjunctus an alienus,

    Quint. 7, 4, 21; Nep. Att. 7, 1; Curt. 6, 11, 10.—With dat.:

    conjunctissimus huic ordini,

    Cic. Prov. Cons. 16, 38; cf.:

    civitas populo Romano,

    Caes. B. G. 7, 33:

    conjunctior illo Nemo mihi est,

    Ov. M. 15, 599; Curt. 7, 3, 25.—With inter:

    inter se conjunctissimos fuisse Curium, Coruncanium,

    Cic. Lael. 11, 39; id. Dom. 11, 27:

    ut nosmet ipsi inter nos conjunctiores simus,

    id. Att. 14, 13, B. 5.— conjunctē, adv. (rare; most freq. in Cic.).
    1.
    In connection, conjointly, at the same time:

    conjuncte cum reliquis rebus nostra contexere,

    Cic. Fam. 5, 12, 2:

    conjuncte re verboque risus moveatur,

    id. de Or. 2, 61, 248: elatum aliquid, i. e. hypothetically (opp. simpliciter, categorically), id. ib. 2, 38, 158;

    3, 37, 149: agere,

    id. Inv. 1, 7, 9.—
    2.
    In a friendly, confidential manner:

    conjuncte vivere,

    Nep. Att. 10, 3; so with vivere in the comp., Cic. Fam. 6, 9, 1; Plin. Ep. 6, 8, 4; and in sup., Cic. Lael. 1, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > conjungo

См. также в других словарях:

  • DEXTRA — fidei symbolum: Certe in toto pene orbe ἐθος ἐπὶ πίςτει καὶ ςυνθήκαις βεβαίαις τὰς δεξιὰς διδόναι ἀλλήλοις, Schol. in Aristoph. Nub. Inprimus apud Persas, quibus omni iuramento fides dextrâ data fuit Sanctior. Diod. l. 16. Quos imitatus Alexander …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»